شهد گل ها

شهد گل ها مایع شیرین و معطری است که زنبورها آن را از بطن گل ها جمع آوری می کنند

و غلظت آن ها امکان تبدیل شان به عسل را فراهم می آورد.

همانگونه که بعدا خواهید دید زنبورها می توانند عسل را از طریق

جمع آوری شیره ای که شته ها تولید می نند نیز فراهم سازند

شهد معمولا به طور اساسی از آب(۸۰درصد) و قند(۲۰ درصد) تشکیل شده است.

معمولا همیشه در بافت های گیاهی تجمع قند وجود دارد. در برخی شرایط مناسب

بالاخص در جریان رشد گیاه آب از طریق ریشه بالا آمده و به سوی قسمت های انتهایی می رود

و در این هنگام در مسیر خود این قند را حل می کند. هنگامی که این شرایط مناسب متوقف شود

(که معمولا پس از توقف رشد گیاه اتفاق می افتد) جریان مایع قند دار هنوز متوقف نشده و باعث

لبریز شدن آن می گردد. به این ترتیب غدد وارد عمل شده و شیره ترشح می کنند .

 

این شیره ها هم نقش سوپاپ را برعهده دارند (برای تسریع یا توقف تعرق)و هم نقش پمپ

را (برای امکان دادن به این مایع شیرین برای خروج) ایفا می کنند. اکثر این غده ها به صورت

یک برجستگی در داخل گل ها قرار دارند ولی همچنان خارج از گل ها و زیربرگ ها نیز حضور دارند.

این غده ها دارای چندین مجرا هستند که از هر مجرا قطره ی کوچکی ترشح شده و در مجموع ،

در سطح غده ، مقداری شیره جمع می شود.

نوع و ترکیب شیره به شکل کاملا محسوسی بر حسب گلی که شیره را تولید می کند متفاوت است.

همان قدر که در گیاهان تنوع وجود دارد، این شیره ها نیز متفاوتند. شیره ی اقاقیا از نظر فروکتوز

غنی است، شیره ی پیچک سرشار از گلوکز می باشد و یا شیره ای دیگر از نظر ساکاروز غنی است .

نوع قند

نوع قند حاکم در شهد گل ها ، خواص عسل مربوطه و خصوصا غلظت آن را مشروط می سازد

(به عنوان مثال ، عسل هایی که از نظر فروکتوز غنی هستند ، به حالت مایع در می آیند)

مسأله ی دیگری که آن نیز متغیر است ، غلظت آن از نظر قند ، و مقدار رقت آن در آب می باشد.

در این مورد ، تغییرات قابل ملاحظه ای بر حسب  شرایط آب و هوایی می توانند بوجود بیایند.

به طوری که از یک هفته تا هفته ی دیگر، شهد گل ها می تواند دو بار کمتر

قند داشته باشد. تنها ترکیبات شهد گل ها تغییر نمی کند ، بلکه حجم تولید آن

نیز متغیر می شود و این تغییر چون بر اهمیت عسل دهی  گیاه تأثیر می گذارد،

نکته ای اساسی است.

عوامل این نابرابری در تولید شهد عبارتند از:

• ساعت: آن که نقش مهمی در ترشح شهد گل دارد.
  در اکثر موارد به نظر می رسد که بهترین زمان مناسب
  اواسط پیش از ظهر و یا اواخر بعد از ظهر باشد.

• رطوبت خاک: این رطوبت مستقیماً روی تولید شهد تأثیر می گذارد
  زیرا در وهله ی اول ریشه های گیاه باید آب را از زمین بگیرند
  و سپس قندهای موجود در بافت های گیاهی را در آن حل کرده
  و شهد را بوجود بیاورند.

 

بنابراین، اگر زمینی بیش از حد خشک باشد، تولید شهد در آن کند خواهد شد.

بهترین زمان هنگامی است که پس از باران هوایی گرم، خشک و آفتابی ایجاد شود.

در این حالت، خاک که توسط باران خیس شده است،

رطوبت خود را از طریق این کانال های شهد که به وسیله ی خورشید فعال می شوند

در هوا می گستراند. گاهی اوقات در تابستان، تنها یک رگبار شدید کافی است

تا گیاهان شهد فراوانی را فردای آن روز که خورشید به شدت می تابد تولید کنند.